17 juni 2024

BindkrachtVHL had net een fusietraject achter de rug toen Fleur Esmeijer de directie kwam versterken. Verrassend genoeg stapte ze in een geoliede machine. ‘De organisatie voelde voor mij gelijk als één groep,’ zegt Esmeijer. Wat zijn kansen voor het welzijnswerk in Vijfheerenlanden, hoe wil Esmeijer, samen met haar mededirecteur Saskia Smeenk, daar invulling aan geven en welke uitdagingen ziet ze?

 

Esmeijer: ‘Ik vind het heel bijzonder hoe de fusie tussen Welzijn Vianen en SamenDoen (voormalig gemeente Leerdam, red.) is verlopen. De medewerkers van de twee welzijnsorganisaties zijn al in een vroeg stadium bij elkaar gaan buurten: hoe doen jullie je werk? Wat werkt goed en hoe kunnen we daarmee aan de slag in de nieuwe situatie? Ondertussen hebben ze het schip ook gewoon varende gehouden. Een compliment waard.’ 

 

Wat zie jij als een van de belangrijkste uitdagingen voor het welzijnswerk in Vijfheerenlanden?

‘Ik vind het ontzettend belangrijk dat we iedereen kunnen helpen die onze steun nodig heeft. De gemeente Vijfheerenlanden is een groot en divers gebied. Er spelen zowel stedelijke vraagstukken als plattelandsvraagstukken. Dat vraagt om een brede expertise. Samen met het sociaal team en professionals van verschillende organisaties onderzoeken we wat inwoners van een wijk of dorp nodig hebben en hoe we daar samen op in kunnen spelen. Dat is en blijft een complexe puzzel. Zeker in een samenleving die in rap tempo vergrijst, waar een groeiend aantal mensen moeite heeft het hoofd boven water te houden en waar we te maken hebben polarisatie, een groeiende kloof tussen arm en rijk, stijgende zorgkosten en een nijpend tekort aan zorgprofessionals.’

Kun je concrete problemen noemen waarbij jullie kwetsbare mensen ondersteunen?

‘Laaggeletterdheid is een probleem. Wij ondersteunen mensen die de Nederlandse taal niet goed beheersen onder meer bij geld- en regelzaken. Als je ziet wat voor post mensen soms krijgen van overheidsinstanties en bedrijven als ze terecht komen in de complexiteit van de systeemwereld. Het is voor onze professionals echt een uitdaging om daar wijs uit te worden. Naast individuele ondersteuning organiseren we taalcursussen in samenwerking met de bibliotheek. Ander probleem is de toenemende druk op de zorg door de vergrijzing. Oudere mensen wonen steeds langer thuis  - ook bijvoorbeeld mensen met beginnende dementie. Dat vraagt om goede ondersteuning. Niet alleen voor praktische zaken en zorg, maar ook om te voorkomen dat mensen vereenzamen. Onze welzijnscoaches begeleiden inwoners naar activiteiten waar ze andere mensen ontmoeten zodat hun sociale netwerk groeit en steviger wordt.’

Met de vergrijzing neemt ook de behoefte aan mantelzorg toe. Hoe groot is die impact en wat kunnen jullie voor mantelzorgers betekenen?

‘Klopt. We zien dat het aantal mantelzorgers in het hele land enorm toeneemt. Lang niet iedereen meldt zich aan als mantelzorger, dus de groep is nog vele malen groter dan wij in beeld hebben. Mantelzorgers zijn van onschatbare waarde. Als samenleving kunnen we niet meer zonder. We moeten daarom met elkaar kijken, lokaal, regionaal en landelijk, hoe we deze mensen – waaronder ook jongeren en kinderen - zo goed mogelijk kunnen helpen. Dat vraagt om creativiteit en innovaties. We experimenteren met webinars en in de toekomst gaan we dat ook doen met e-learnings. Zodat je de ene keer mensen als groep kunt informeren en adviseren en de andere keer individueel. Hierdoor wordt er meer mogelijk.’

Kunnen jullie door de fusie beter inspelen op alle ontwikkelingen die er op je afkomen?

‘Ja absoluut. ik neem even team geld- en regelzaken als voorbeeld. Naast dat deze medewerkers elkaar heel mooi aanvullen in expertise en ervaring, bekijken ze ook wat ze van elkaar kunnen leren. In Leerdam verzorgt een groep speciaal getrainde vrijwilligers de belastingaangifte voor inwoners die dat niet zelf kunnen en ook geen geld hebben om daar iemand voor in te huren. Dat was een succes. In Vianen starten we daar nu ook mee. Nog een voorbeeld. In Vianen zijn ze in de wijk de Hagen gestart met Buurten in de Huiskamer. Dat is een laagdrempelige open huiskamer voor inwoners waar we thema’s bespreken op het gebied van gezondheid, denk aan valpreventie, sport, mantelzorg, positieve gezondheid, enz. Professionals kunnen invliegen op een bepaald thema. De bijeenkomsten worden tot nu toe goed bezocht door een divers publiek. Door hierin samen te werken met meerdere organisaties krijg je veel meer kruisbestuivingen van ideeën en interventies die werken.’

 

Is er voldoende oog en waardering voor het preventieve effect van welzijnswerk, vind je?

‘Daar maak ik mij soms wel zorgen over, eerlijk gezegd. Wat het nieuwe kabinet ons gaat brengen is nog vrij onduidelijk. Er zijn grote tekorten in de zorg. Welzijnswerk kan de zorg ondersteunen. Het rendement van sociaal werk is 1,6! Het is dan ook van groot belang om juist nu te investeren in welzijnswerk en het welzijnswerk op waarde te schatten. Doen we dat niet, dan krijg je dat over een tijdje dubbel en dwars terug in de vorm van hogere zorgkosten en maatschappelijke problemen, vrees ik. Gelukkig voel ik bij de gemeente Vijfheerenlanden heel veel warmte voor het sociaal domein. Niet alleen vanuit de wethouder, maar ook vanuit de fracties. Dat stemt hoopvol. Ik hoop dat we dat kunnen blijven behouden met elkaar.’

 

Hoe zie je de toekomst voor BindkrachtVHL?

‘Samen met Saskia (Smeenk, red.) en alle collega’s, vrijwilligers en partners wil ik ernaartoe werken dat we in deze tijden een stabiele welzijnsorganisatie kunnen blijven. En dat we het belang van preventie door de inzet van welzijnswerk goed kunnen blijven aantonen. Ik hoop ook dat welzijnsorganisaties steeds vaker geraadpleegd zullen worden om te weten wat er speelt en leeft in de samenleving. Juist omdat we zo diep in die samenleving zitten, hebben we enorm veel kennis en expertise. Maar ook de inwoners zelf zijn expert. Mensen weten vaak heel goed wat ze nodig hebben en dat moeten we serieus nemen. Persoonlijk hoop ik via BindkrachtVHL een steentje bij te mogen dragen aan meer verbinding, gezondheid en welzijn in Vijfheerenlanden, voor de mensen die dit het hardste nodig hebben.’

‘We moeten het preventieve effect van welzijnswerk beter op waarde schatten.’